Nasza Fundacja przekazała środki na budowę ośrodka zdrowia w Mampikony na Madagaskarze. Budowa ruszyła pełną parą. W ostatnich tygodniach 2015 roku miało miejsce poświęcenie fundamentów, w którym wzięło udział 250 miejscowych dzieci z kantyny, prowadzonej przez misjonarzy z Bydgoszczy. Dla wielu z najbiedniejszych dzieci, które jedzą tu codziennie obiady, to jedyny posiłek w ciągu dnia. Kiedy dzieci się dowiedziały, że przychodnia jest budowana dla nich, najpierw wszystkie zaczęły bić brawo. To, co się stało chwilę potem, zostanie w sercach misjonarzy na zawsze: wszyscy z własnej inicjatywy po prostu wzięli się do pracy.
Projekt realizowany przez misjonarzy ze Zgromadzenia Ducha Świętego (którzy na miejscu prowadzą m.in. sierociniec, budują kolejne szkoły oraz studnie) ma na celu ochronę życia i zdrowia mieszkańców Czerwonej Wyspy poprzez diagnostykę laboratoryjną chorób tropikalnych i opiekę medyczną w ośrodku zdrowia. Przedsięwzięcie kierowane jest do ubogiej ludności, przede wszystkim dzieci, których nie stać na płatną opiekę medyczną w lokalnych punktach medycznych. Służba zdrowia na Madagaskarze jest odpłatna i w większości przypadków niedostępna dla Malgaszów utrzymujących się z uprawy cebuli, ryżu i manioku. Często zdarza się, że śmierć z powodu chorób zakaźnych (uleczalnych skutecznymi lekami), spowodowana jest ubóstwem danego gospodarstwa domowego. Problem zdrowotny jest obecnie głównym zagadnieniem, z którym państwo nie może sobie poradzić.
Najczęściej umierają kobiety i dzieci
W 2009 roku po zamachu stanu sytuacja malgaskiej służby zdrowia zmieniła się diametralnie. Finansowanie zewnętrzne, które utrzymało państwo w 70%, zostało przerwane na okres konstytucyjnego wyboru prezydenta. Ucierpiały na tym przede wszystkim sektory zdrowotne, edukacyjne i gospodarcze (według Banku Światowego wzrost gospodarczy spadł z 7% do 0,6%). Co więcej, stan publicznych szpitali nie spełnia norm (brak sprzętu i personelu, słaba praktyka sanitarna i higieniczna, korupcja, brak profilaktyki i badań diagnostycznych), co przyczynia się do zwiększenia śmiertelności, głównie dzieci. Według danych, na choroby zakaźne, czyli te, na które możemy wpłynąć poprzez odpowiednią diagnostykę i wprowadzenie leczenia, umierają najczęściej kobiety i dzieci. Jest to spowodowane szczególnym ubóstwem w tej grupie społecznej oraz niedostępnością punktów medycznych. Śmierć okołoporodowa na Madagaskarze jest jedną z najwyższych na świecie. Dodatkowo, według światowych danych (CIA, 2013) na 10 tys. mieszkańców na Madagaskarze przypada 23 wykwalifikowanych medyków, w których skład wchodzą: lekarz/ka, pielęgniarz/ka, położnik/na. Niesie to za sobą konsekwencję braku personelu medycznego i słabszą opiekę nad pacjentem, jeśli została ona już podjęta.
Żniwo malarii
Najważniejsze statystyki śmiertelności (WHO 2012) przedstawiają się następująco: 240 kobiet umiera na 100 tys. żywych urodzeń (2. miejsce w Afryce Subsaharyjskiej), 58 dzieci na 1000 umiera do piątego roku życia (niedożywienie, malaria, gruźlica, śmierć okołoporodowa), blisko 500 młodych ludzi w wieku 15–16 lat ma najróżniejsze choroby zakaźne i komunikacyjne. Dużym problemem jest zachorowalność na malarię, gdyż na 100 tys. mieszkańców choruje 3660 osób – jest to dramatycznie wysoka liczba, zważywszy na niewielką ilość personelu medycznego. Co więcej, słaba diagnostyka – za późna, bądź mylna – doprowadza do niepotrzebnych zgonów. Umierają najczęściej dzieci i młodzież oraz kobiety. Główne przyczyny to ubóstwo i niedożywienie. Osłabiony długotrwałym głodem organizm słabiej radzi sobie z chorobą, przez co skraca się okres wylęgania zarodźca malarii, a tym samym przyśpiesza proces chorobowy. Źle postawiona diagnoza (spowodowana brakiem sprzętu i świadomości) doprowadza do przedwczesnej śmierci.
O lepszą diagnostykę
Na Madagaskarze 51% zgonów można zapobiec właściwą diagnostyką i prawidłowym leczeniem. Szybka diagnostyka laboratoryjna pozwala na wprowadzenie prawidłowego leczenia, zmniejsza okres choroby, koszty leczenia i pozwala na szybszy powrót do aktywności społecznej chorego.
Na 51% zgonów składają się
- choroby zakaźne (malaria, dur brzuszny, choroby pasożytnicze, gruźlica, zapalenia płuc i inne bakteryjne/wirusowe) – tu znacząco pomagają proste testy laboratoryjne, wymazy mikroskopowe,
- śmierć okołoporodowa – tu znacząco pomaga prawidłowa praktyka sanitarna i higieniczna, świadomość personelu medycznego,
- niedożywienie – tu znacząco pomaga odpowiednie leczenie we wczesnym stadium (badania okresowe pozwalające na wczesne zdiagnozowanie pierwszych symptomów niedożywienia).
Projekt ma na celu jeszcze szybsze diagnozowanie chorób i wprowadzenie odpowiedniego leczenia, a tym samym ofiarowanie szansy godnego życia i leczenia ludziom ubogim i będących w szczególnie trudnej sytuacji. Jest odpowiedzią na liczne incydenty malarii, duru brzusznego i chorób pasożytniczych, z którymi mamy do czynienia każdego dnia na misji.
Założenia projektu
- budowa środka zdrowia z laboratorium oraz dwiema salami dla chorych hospitalizowanych,
- darmowa opieka medyczna (w tym lekarstwa i wyroby medyczne) dla dzieci objętych programem „Adopcja na Odległość (1300 najbiedniejszych dzieci z terenu misji w Mampikony i sąsiednich wiosek) oraz symboliczna opłata (proporcjonalnie niższa od lokalnych punktów medycznych) dla pozostałych mieszkańców,
- profesjonalny personel medyczny oraz laboratoryjny,
- dożywianie specjalnymi preparatami dzieci szczególnie niedożywionych,
- badania diagnostyczne i profilaktyczne dzieci wieku szkolnego,
- rozwój segmentu medycznego w regionie poprzez nowoczesne metody leczenia i dobrej jakości sprzęt medyczny,
- nowe miejsca pracy,
- szybka diagnostyka i prawidłowe leczenie,
- wyrównywanie szans i dostępu do opieki medycznej w społeczeństwie (pomoc kobietom samotnie wychowującym i będącym w szczególnie trudnej sytuacji finansowej),
- nawiązanie współpracy z lokalnymi lekarzami i placówkami medycznymi poprzez zlecenia badań laboratoryjnych,
- punkt edukacyjny i naukowy dla szkół,
- przeprowadzanie akcji odrobaczania dzieci, szczepień oraz suplementacji w wybranych hipowitaminozach,
- współpraca ze światowymi organizacjami na rzecz poprawy lecznictwa w regionie (UNICEF, WHO, organizacje polskie).
Funkcjonowanie ośrodka
Projekt przewiduje budowę ośrodka zdrowia z laboratorium medycznym. Na ośrodek zdrowia składać się będzie gabinet zabiegowy, laboratorium wraz z apteczką na wyłączność ośrodka, dwie sale dla hospitalizowanych chorych oraz toalety. Laboratorium wyposażone będzie w podstawowy sprzęt do morfologii krwi oraz wysokiej jakości mikroskop do oceniania wymazów. Pomieszczenie klimatyzowane (niezbędne do pracy delikatnego sprzętu) oraz z dostępem energii z paneli słonecznych. Apteczka wyposażona w podstawowe leki wykorzystywane do leczenia lokalnych chorób zakaźnych (i tropikalnych), wszelkie wyroby medyczne, suplementy witaminowe i preparaty dla dzieci. Gabinet zabiegowy z niezbędnym sprzętem do podawania zastrzyków domięśniowych i dożylnych, kroplówek, pobierania krwi, badania stanu odżywienia i antropometrii chorych oraz tablice informacyjne w ramach edukacji dzieci ze szkół.
Przewiduje się zatrudnienie wykwalifikowanego personelu medycznego i laboratoryjnego. Pacjentom zapewniona będzie najlepsza opieka medyczna — przede wszystkim osobom ubogim, których nie stać na skorzystanie z publicznej bądź prywatnej opieki medycznej (w obu przypadkach usługa jest odpłatna).
Ośrodek zdrowia będzie również otwarty na współpracę zarówno z organizacjami międzynarodowymi (m.in. WHO, UNICEF) poprzez szczepienia i suplementację, jak również z lokalnymi punktami medycznymi oferując usługi laboratoryjne. Przewiduje się także hospitalizacje długoterminowe chorych potrzebujących codziennej pielęgnacji (szczególnie niedożywione osoby, trędowaci i in.) do momentu wyleczenia bądź uzyskania samodzielności.
Koszty realizacji
Koszt projektu to kwota 72 034 zł (sfinansowany przez Polską Fundację dla Afryki we współpracy z Fundacją Prodiagnostics).